Zastrzeżenie numeru PESEL – fakty i mity

Jarosław Peplinski – radca prawny

Od 1 czerwca 2024 r. niektóre podmioty są zobowiązane do weryfikacji, czy został zastrzeżony numer PESEL osoby, która zwróciła się do niego w jakiejś sprawie. Narosło wokół tego mnóstwo mitów, dlatego w tym artykule poruszę temat tego, co tak naprawdę oznacza zastrzeżenie numeru PESEL.

Na jakie czynności wpływa zastrzeżenie numeru PESEL?

Zastrzeżenie numeru PESEL ma znaczenie w przypadku, gdy będziesz chciał:

• utworzyć nowy rachunek bankowy;
• zaciągnąć kredyt lub pożyczkę;
• dokonać zakupu na raty;
• podpisać akt notarialny dotyczący nieruchomości, np. przy jej sprzedaży lub zakupie;
• wyrobić duplikatu karty SIM do telefonu;
• wypłacić większą kwotę pieniędzy w placówce bankowej – z zastrzeżeniem numeru PESEL możliwe jest wypłacenie kwoty nieprzekraczającej trzykrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie jest to 12 726 zł).

Pamiętaj, że wszystkie te czynności możesz zrealizować zawieszając zastrzeżenie numeru PESEL. Jeżeli planujesz takie działania, warto zrobić to z wyprzedzeniem, bo uwzględnienie zawieszenia w systemie może potrwać.

Zastrzeżenie numeru PESEL ma na celu ochronę Twoich interesów, poprzez uniemożliwienie oszustom podszycia się pod Ciebie i wykorzystania Twoich danych we wskazanych przypadkach.

Na jakie czynności zastrzeżenie numeru PESEL nie wpływa?

Wbrew informacjom, na które można natknąć się w Internecie, zastrzeżenie numeru PESEL nie wpływa na:

• załatwianie spraw urzędowych;
• sprawy związane z leczeniem, jak wizyty u lekarzy czy wykupienie recepty;
• udział w wyborach;
• ważność dokumentów;
• korzystanie z profilu zaufanego;
• podróżowanie, w tym przekraczanie granicy;
• realizowanie czynności służbowych, np. zawieranie umów;
• korzystanie z Poczty Polskiej.

Jak zastrzec i zawiesić zastrzeżenie numeru PESEL?

Swój numer PESEL możesz zastrzec:

• na stronie https://www.gov.pl/web/gov/zastrzez-swoj-numer-pesel-lub-cofnij-zastrzezenie;
• w aplikacji mObywatel;
• w dowolnym urzędzie gminy.

W ten sam sposób możesz zawiesić zastrzeżenie numeru PESEL. Jeżeli się na nie zdecydujesz, będziesz mógł wybrać pomiędzy zawieszeniem bezterminowym lub ze wskazaniem daty, w której Twój numer PESEL zostanie zastrzeżony ponownie, tym razem automatycznie. Obie te usługi są bezpłatne.